Γράφει η Σχολική Ψυχολόγος Λία Πατέρα
Η πειθαρχία είναι μια από τις πρωταρχικές διαπαιδαγωγικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γονείς στην ανατροφή των παιδιών τους και από τα συχνά ερωτήματα στους παιδοψυχολόγους.
Το παιδί έχει ανάγκη την πειθαρχία, ώστε να γνωρίζει και να εναρμονίζεται με κάποιους κανόνες συμπεριφοράς και να αποκτά σταδιακά συναίσθηση ευθύνης για τις πράξεις του και τα αποτελέσματα αυτών. Αυτό θα τον βοηθήσει αργότερα, ως ενήλικας πλέον, να έχει γίνει ένα άτομο συγκροτημένο που μπορεί και ξέρει να οριοθετεί τη συμπεριφορά του, και που σέβεται τους κοινωνικούς και ηθικούς κανόνες, οι οποίοι διέπουν την καθημερινή μας ζωή.
Τα παιδιά αντιλαμβάνονται από νωρίς στη ζωή τους ότι υπάρχουν κανόνες αποδεκτής συμπεριφοράς, όμως δεν τους αποδέχονται χωρίς αμφισβήτηση. Ακόμα, ενώ τη στιγμή που τους επισημαίνεται μια παραβίαση, μπορεί να δείχνουν ότι κατανοούν ή ότι σέβονται προς στιγμή το περιορισμό, αργότερα ξαναδοκιμάζουν να παραβιάσουν το όριο ή τη συμφωνία. Αυτό, σε ένα βαθμό, είναι μέσα στα πλαίσια της ανακάλυψης των πραγματικών ορίων, και είναι φυσιολογικό.
Στη πορεία κατάκτησης της πειθαρχίας, οι γονείς είναι απαραίτητο να ακολουθούν μια συστηματική προσέγγιση, ώσπου να φτάσει το παιδί να εσωτερικεύσει τους κανόνες χωρίς να είναι απαραίτητη πλέον η συνέπεια για την ανεπιθύμητη συμπεριφορά. Η υπερβολική ελαστικότητα κάποιων γονέων μπορεί να δημιουργήσει παιδιά, και αργότερα ενήλικες, που δεν έχουν αίσθηση των ορίων της συμπεριφοράς σε προσωπικό, κοινωνικό, και επαγγελματικό επίπεδο, που δυσκολεύονται στην ανάληψη ευθύνης, και που δυσλειτουργούν σε διάφορα επίπεδα. Αρνητικά αποτελέσματα μπορεί να δημιουργήσει αντίστοιχα και η υπερβολική αυστηρότητα. Οι παγίδες στη διαπαιδαγώγηση του παιδιού και ειδικότερα στο θέμα της πειθαρχίας είναι πολλές, γι’ αυτό είναι χρήσιμο να έχουν οι γονείς υπόψη τους κάποιους «κανόνες», παραμέτρους που τους καθοδηγούν, και που υποβοηθούν την αποτελεσματικότητα της πειθαρχίας.
Ο απώτερος στόχος της πειθαρχίας είναι η κατανόηση της ανάγκης των ορίων, η σταδιακή εσωτερίκευση τους και ο αυτο-έλεγχος
Όταν λοιπόν οι απαγορεύσεις δε συνοδεύονται από εξηγήσεις, υποτιμούν το παιδί και γίνονται αυθαίρετοι κανόνες. Ο σκοπός των λογικών συνεπειών δεν είναι να υποταχτεί το παιδί, ούτε να φανεί η «υπεροχή ή εξουσία» του γονέα, αλλά να μάθει να παίρνει υπεύθυνες, λογικές και συνετές αποφάσεις. Η πρόθεση είναι να κατανοεί το παιδί το λάθος της συμπεριφοράς του και να καλλιεργηθεί ο αυτοέλεγχος, ώστε σταδιακά να μειωθούν αυτές οι συμπεριφορές. Συχνά οι γονείς υπερτονίζουν τη συνέπεια, σαν λόγο αποφυγής μιας συμπεριφοράς, όμως το να πειθαρχήσει το παιδί από το φόβο της τιμωρίας εκείνη τη στιγμή, χωρίς να έχει καταλάβει γιατί πρέπει να πειθαρχήσει, δεν έχει μακροπρόθεσμο νόημα.
Οι γονείς είναι σημαντικό να δείχνουν μια κοινή διαπαιδαγωγική στάση απέναντι στο παιδί
Μπορεί να υπάρχουν διαφορετικές απόψεις μεταξύ των γονέων, και αυτό είναι θεμιτό, αλλά αυτές πρέπει να συζητούνται ιδιαιτέρως, μεταξύ των γονέων, και όχι μπροστά στο παιδί, και να προκύπτει μια ενιαία γραμμή και αντιμετώπιση προς το παιδί. Αν ο κάθε γονιός προάγει…
Διαβάστε τη συνέχεια ΕΔΩ
