Γράφει η Ψυχολόγος Χριστίνα Πετρίδη
Με αφορμή το πρόσφατο περιστατικό βίας στο Γυμνάσιο και Λύκειο Βύρωνα και τις δηλώσεις της υπουργού Παιδείας μετά από επίσκεψη της στις συγκεκριμένες σχολικές μονάδες, προκύπτουν στους κλάδους ΠΕ23 ψυχολόγων και ΠΕ30 Κοινωνικών Λειτουργών οι εύλογοι προβληματισμοί: Οι ειδικότητες μας καλούνται “πυροσβεστικά” να παρέμβουν ως ΜΑΤ της εκπαίδευσης στην κρίση. Το πεδίο δράσης μας είναι σχολεία, εκπαιδευτικοί και μαθητές που στοχοποιούνται ως “προβληματικά”, ενώ η βία και οι κοινωνικές ανισότητες ταλανίζουν όλα ανεξαιρέτως τα εκπαιδευτικά πλαίσια.
Σήμερα, το 2020, ο θεσμός του σχολικού ψυχολόγου και της κοινωνικής υπηρεσίας στο ελληνικό σχολείο είναι προνόμιο ελάχιστων σχολικών μονάδων ( ΕΔΕΑΥ, Ολοήμερα δημοτικά, ΕΠΑΛ), στα οποία ένας ψυχολόγος ή /και ένας κοινωνικός λειτουργός καλείται να καλύψει εβδομαδιαίως 5 σχολικές μονάδες (μία κάθε μέρα). Άρα, εκ των προτέρων ακυρώνεται η ουσιαστική επιστημονική υποστήριξη από τους κλαδους μας στο δημόσιο σχολείο. Δεν υπάρχει η δυνατότητα δημιουργίας σχέσεων συνεργασίας με το εκπαιδευτικό προσωπικό και τους μαθητές, όταν επισκεπτόμαστε το σχολείο μια φορά την εβδομάδα.
Ένας ψυχολόγος ή ένας κοινωνικός λειτουργός σε ένα σχολείο καλείται να υποστηρίξει: Παιδιά και οικογένειες που ζουν κάτω απο το όριο της φτώχειας, μονογονεικές οικογένειες από διαζύγιο ή θάνατο, παιδιά ή γονείς με προβλήματα ψυχικής υγείας ( κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές, συναισθηματικές δυσκολίες), παιδιά που υφίστανται παραμέληση ή κακοποίηση, παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες ή/ και αναπηρίες, περιστατικά ενδοσχολικής βίας, παραβατικής συμπεριφοράς, προβληματικής διαχείρισης του διαδικτύου, απόπειρες αυτοκτονίας, εξαρτήσεις από ουσίες. Ταυτόχρονα καλείται να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει τους εκπαιδευτικούς γύρω από όλα αυτά, καθώς επίσης και να δημιουργήσει και να διατηρήσει δίκτυο συνεργασίας με φορείς της κοινότητας. Ενας οποιοσδήποτε ψυχολόγος – κοινωνικός λειτουργός σε ένα οποιοδήποτε σχολείο πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης καθημερινά καλείται να διαχειριστεί παρόμοια περιστατικά. Όταν όμως κάποιο από αυτά βλέπει το φως της δημοσιότητας, ο εκάστοτε υπουργός Παιδείας χρησιμοποιεί εκτάκτως “ομάδες ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών” ως άλλοθι στην έλλειψη ενός ολοκληρωμένου κρατικού σχεδιασμού πρόληψης της βίας και των κοινωνικών ανισοτήτων που υφίστανται και αναπαράγονται στο σχολείο. Υποσχέσεις του τύπου ” ένας ψυχολόγος σε κάθε σχολείο”, έρχονται να καταλαγιάσουν την απόγνωση εκπαιδευτικών και γονέων μέχρι την επόμενη φορά, τον επόμενο ξυλοδαρμό, την επόμενη απόπειρα αυτοκτονίας.
Η αποσπασματική “αξιοποίηση” ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών, που δεν στηρίζεται σε επιστημονικό σχεδιασμό και μεθοδολογία , που δεν δίνει τη δυνατότητα ουσιαστικής παρέμβασης και υποστήριξης στην κρίση, δεν έχει κανένα νόημα για το εκπαιδευτικό σύστημα. Αυτοαναιρείται κι αυτοακυρώνεται. Στους πρόσφατους διορισμούς στην ειδική αγωγή οι θέσεις ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών που καλύφθηκαν ήταν ελάχιστες αφήνοντας πολλές σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής χωρίς μόνιμο ψυχολόγο και κοινωνικό λειτουργό.
Στη δε γενική αγωγή δεν έχουν συσταθεί ακόμα οργανικές θέσεις για τις ειδικότητες μας. Και το ερώτημα που τίθεται είναι το εξής: Σαν επαγγελματίες ψυχικής υγείας και κοινωνικής εργασίας δεχόμαστε να χρησιμοποιούμαστε από το Υπουργείο με σκοπό τον εφησυχασμό της κοινής γνώμης ή οφείλουμε να διεκδικήσουμε τον σεβασμό που αναλογεί στις ειδικότητές μας, οι οποίες καθημερινά βρίσκονται στην “πρώτη γραμμή” υποστηρίζοντας το ελληνικό σχολείο ακόμα και κάτω από αντίξοες συνθήκες;
Πηγή: www.especial.gr
