Πιστεύετε ότι καλή ζωή είναι μια ευτυχισμένη ζωή; Μια ζωή με νόημα; Μπορεί. Όμως, υπάρχει και μια άλλη διάσταση της καλής ζωής που, ως τώρα, έχει υποτιμηθεί.
Σε ένα σημαντικό άρθρο που δημοσιεύτηκε διαδικτυακά στο επιστημονικό περιοδικό Psychological Review, «Μια ψυχολογικά πλούσια ζωή: Πέρα από την ευτυχία και το νόημα», ο Σιγκεχίρο Όισι από το Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια και η Έριν Γουεστγκέιτ από το Πανεπιστήμιο της Φλόριντα μας δείχνουν ότι ο ψυχολογικός πλούτος είναι το είδος αφθονίας που μπορεί να συνεισφέρει σε μια πραγματικά καλή ζωή.
Ο Όισι και η Γουεστγκέιτ ορίζουν την ψυχολογικά πλούσια ζωή ως «τη ζωή που χαρακτηρίζεται από μια ποικιλία από ενδιαφέρουσες εμπειρίες που αλλάζουν την οπτική μας για τα πράγματα». Δεν προσπαθούν να μας πουν τι θεωρείται καλή ζωή. Απλώς ρωτούν τι είδους ιδανικές ζωές φαντάζονται οι άνθρωποι για τον εαυτό τους, και μια ψυχολογικά πλούσια ζωή είναι ένα από τα είδη ζωής που οι άνθρωποι επιθυμούν.
Οι ευτυχισμένες ζωές, οι ζωές με νόημα και οι ψυχολογικά πλούσιες ζωές έχουν κοινά στοιχεία – δεν χρειάζεται απαραίτητα να διαλέξουμε ανάμεσά τους. Όμως η ψυχολογικά πλούσια ζωή ξεχωρίζει από τα άλλα δύο είδη καλής ζωής.
Τα χαρακτηριστικά της ψυχολογικά πλούσιας ζωής
Τα τρία βασικά χαρακτηριστικά της ψυχολογικά πλούσιας ζωής είναι η ποικιλία, το ενδιαφέρον και οι εμπειρίες που αλλάζουν την οπτική. Οι άνθρωποι που ζουν ψυχολογικά πλούσιες ζωές έχουν τουλάχιστον τρία κοινά χαρακτηριστικά προσωπικότητας:
- Είναι περίεργοι.
- Είναι ανοιχτοί στις εμπειρίες.
- Βιώνουν τα συναισθήματα με έντονο τρόπο, και τα θετικά και τα αρνητικά.
Δεν είναι αρκετό κάποιος να βιώνει έντονα συναισθήματα. Χρειάζεται επίσης να σκέφτεται τις συναισθηματικές εμπειρίες του και να προσπαθεί να τις κατανοήσει.
Η προσωπική ανάπτυξη, η αποδοχή του εαυτού, ο σκοπός στη ζωή και οι θετικές σχέσεις έχουν επίσης συνδεθεί με μια ψυχολογικά πλούσια ζωή. Οι άνθρωποι που ζουν ψυχολογικά πλούσιες ζωές τείνουν επίσης να είναι πιο φιλελεύθεροι και ανοιχτοί στην κοινωνική αλλαγή, σύμφωνα με τους συγγραφείς.
Τι χρειάζεται για μια ψυχολογικά πλούσια ζωή;
Αν θέλετε μια ευτυχισμένη ζωή, βοηθάει να έχετε πόρους και αγαθά όπως χρήματα, χρόνο και σχέσεις. Αν θέλετε μια ζωή με νόημα, οι ηθικές αξίες, η συνέπεια και οι ανθρώπινες σχέσεις μπορεί να βοηθήσουν. Αν θέλετε μια ψυχολογικά πλούσια ζωή, χρειάζεστε περιέργεια, χρόνο, ενέργεια και αυθορμητισμό. Οι εμπειρίες ζωής που σχετίζονται με μια ψυχολογικά πλούσια ζωή περιλαμβάνουν:
- Ζωή για ένα διάστημα στο εξωτερικό, ταξίδια ή σύντομες εξορμήσεις.
- Δύσκολα ή δραματικά γεγονότα ζωής.
Το τελευταίο είναι από τις πιο μοναδικές εμπειρίες που μπορεί να συμβάλλουν σε μια ψυχολογικά πλούσια ζωή. Οι άνθρωποι που έχουν βιώσει δυσκολίες ή ένα τραγικό γεγονός ίσως δεν θα έλεγαν ότι η ζωή τους έγινε πιο ευτυχισμένη ως αποτέλεσμα, αλλά το πιθανότερο είναι ότι έγινε πιο πλούσια ψυχολογικά.
Τι κερδίζουμε από μια ψυχολογικά πλούσια ζωή;
Οι άνθρωποι που ζουν ευτυχισμένες ζωές παίρνουν προσωπική ικανοποίηση. Εκείνοι που ζουν ζωές με νόημα νιώθουν ότι συνεισφέρουν στην κοινωνία. Οι άνθρωποι που ζουν ψυχολογικά πλούσιες ζωές ανταμείβονται με σοφία. Αυτή η σοφία, σύμφωνα με τους συγγραφείς, προέρχεται από τις πολλές διαφορετικές εμπειρίες που έχουν οι άνθρωποι με ψυχολογικά πλούσια ζωή, εμπειρίες που τους παρέχουν διαφορετικές οπτικές και τoυς δείχνουν την πολυπλοκότητα της ζωής.
Οι συγγραφείς δεν έκαναν σύγκριση ανάμεσα σε ανθρώπους διαφορετικής προσωπικής κατάστασης. Ωστόσο, πολλά από τα χαρακτηριστικά και τις εμπειρίες που οδηγούν σε μια ψυχολογικά πλούσια ζωή έχουν συνδεθεί με τη ζωή εκτός σχέσης ή γενικά με τους ανθρώπους που τους αρέσει η ζωή χωρίς σύντροφο. Όπως, για παράδειγμα, η αυτονομία, η προσωπική ανάπτυξη, το ανοιχτό πνεύμα και η διάθεση για περιπέτεια.
Η έρευνα δεν καταλήγει ότι γενικά οι άνθρωποι χωρίς σύντροφο ζουν πιο ψυχολογικά πλούσιες ζωές από τους ανθρώπους σε σχέση. Θα μπορούσαμε ίσως να κάνουμε την υπόθεση ότι οι άνθρωποι που επιλέγουν να ζουν μόνοι για θετικούς λόγους, τείνουν να βιώνουν περισσότερο ψυχολογικό πλούτο στη ζωή τους.