Διεθνής έρευνα: Σχεδόν οι μισές περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης συμβαίνουν για πρώτη φορά σε ηλικία 15 ετών ή μικρότερη

Σχεδόν μία στις πέντε γυναίκες και ένας στους επτά άνδρες ηλικίας 20 ετών και άνω παγκοσμίως, αντιμετώπισαν σεξουαλική βία ως παιδιά, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στις 7 Μαΐου 2025 στο περιοδικό The Lancet. Το Ινστιτούτο Μετρήσεων και Αξιολόγησης Υγείας (IHME) της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον στο Σιάτλ διεξήγαγε την ανάλυση αξιοποιώντας την πλέον πρόσφατη έρευνα Global Burden of Disease. Αποτελεί την πιο ολοκληρωμένη έρευνα για τον επιπολασμό της σεξουαλικής βίας κατά των παιδιών, ενώ καλύπτει 204 τοποθεσίες ανά ηλικία και βιολογικό φύλο από το 1990 έως το 2023, εκθέτοντας το χρονικό σημείο, κατά το οποίο οι άνθρωποι εκτέθηκαν για πρώτη φορά σε αντίστοιχη μορφή βίας.

Οι ερευνητές & οι ερευνήτριες διαπίστωσαν ότι μεταξύ των νεαρών επιζώντων/επιζωσών σεξουαλικής βίας ηλικίας 13-24 ετών, το 67% των γυναικών και το 72% των ανδρών ανέφεραν ότι κακοποιήθηκαν σεξουαλικά για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της παιδικής τους ηλικίας, πριν από την ηλικία των 18 ετών. Σχεδόν το 42% των γυναικών και περίπου το 48% των ανδρών δήλωσαν ότι το πρώτο τους περιστατικό σεξουαλικής βίας συνέβη πριν από την ηλικία των 16 ετών. Είναι ανησυχητικό ότι το 8% των επιζωσών και το 14% των επιζώντων ανέφεραν ότι εκτέθηκαν για πρώτη φορά σε σεξουαλική βία πριν από την ηλικία των 12 ετών.

«Η σεξουαλική βία κατά των παιδιών αποτελεί ένα ευρέως διαδεδομένο ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δημόσιας υγείας και ο κόσμος σαφώς αποτυγχάνει να το τερματίσει. Το ποσοστό των επιζώντων & επιζωσών που αντιμετωπίζουν σεξουαλική κακοποίηση σε τόσο νεαρή ηλικία είναι βαθιά ανησυχητικό και απαιτείται επείγουσα δράση από όλες τις χώρες για τη βελτίωση της νομοθεσίας, των πολιτικών και των μέσων απόκρισης των ειδικών», δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας της έρευνας Δρ Εμμανουέλα Γακίδου, Καθηγήτρια στο ΙΗΜΕ.

Το 2023, ο επιπολασμός της σεξουαλικής βίας κατά των παιδιών σε παγκόσμιο επίπεδο παρέμεινε υψηλός σε περίπου 19% για τις γυναίκες και σχεδόν 15% για τους άνδρες, ο οποίος παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητος από το 1990. Είτε οι επιζώντες/επιζώσες διαβιούσαν σε χώρα χαμηλού εισοδήματος, μεσαίου εισοδήματος ή υψηλού εισοδήματος δεν είχε καμία διαφορά – το ποσοστό της παιδικής σεξουαλικής βίας ήταν σημαντικό. Οι χώρες με τον υψηλότερο επιπολασμό για τις γυναίκες ήταν οι Νήσοι του Σολομώντα με σχεδόν 43%, η Ακτή Ελεφαντοστού με 32%, η Χιλή με 31% και η Κόστα Ρίκα και η Ινδία με σχεδόν 31%.

Οι ΗΠΑ κατέγραψαν ποσοστό σχεδόν 28% και το Ηνωμένο Βασίλειο 24%. Για τους άνδρες, τα έθνη με τον υψηλότερο επιπολασμό ήταν η Ακτή Ελεφαντοστού και το Μπαγκλαντές με 28%, η Μποτσουάνα με 27%, η Αϊτή με 26% και η Νιγηρία με 24%. Οι ΗΠΑ σημείωσαν ποσοστό 16% και το Ηνωμένο Βασίλειο περίπου 17%. Η υπερ-περιφέρεια με τον υψηλότερο επιπολασμό για τις γυναίκες ήταν η Νότια Ασία με σχεδόν 27% και για τους άνδρες ήταν η υποσαχάρια Αφρική με σχεδόν 19%.

«Οι επιζώντες & επιζώσες σεξουαλικής βίας κατά την παιδική ηλικία έχουν υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν κατάθλιψη, άγχος, κατάχρηση ουσιών, σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις, ακόμη και άσθμα. Η παιδική σεξουαλική βία μπορεί επίσης να επηρεάσει την κοινωνική τους ανάπτυξη, τα εκπαιδευτικά τους αποτελέσματα και τα οικονομικά τους επιτεύγματα, υπογραμμίζοντας την επείγουσα ανάγκη για αποτελεσματικά μέτρα πρόληψης και συστήματα υποστήριξης που αποκρίνονται αποτελεσματικά για την άμβλυνση των συγκεκριμένων δια βίου συνεπειών», δήλωσε η συν-συγγραφέας Δρ Luisa Flor, Επίκουρη Καθηγήτρια στο IHME.

Η έρευνα ευθυγραμμίζεται με τον Αναπτυξιακό Στόχο του ΟΗΕ 16.2.3 όπως και με το Διεθνές Πλαίσιο Ταξινόμησης της Βίας κατά των Παιδιών (International Classification of Violence Against Children). Τα υψηλά ποσοστά επιπολασμού υπερβαίνουν κατά πολύ τους Στόχους της Βιώσιμης Ανάπτυξης όπως και έτερων διεθνών συνθηκών για τον τερματισμό της κακοποίησης, της εκμετάλλευσης, της εμπορίας ανθρώπων και όλων των μορφών βίας κατά των παιδιών καθώς και των βασανιστηρίων.

Η έρευνα αποκάλυψε επίσης κρίσιμα κενά στη συλλογή δεδομένων και ασυνέπειες στις μετρήσεις, υπογραμμίζοντας την επείγουσα ανάγκη για διευρυμένα προγράμματα επιτήρησης, ιδίως σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Η καθιέρωση τυποποιημένων βέλτιστων πρακτικών για την παρακολούθηση της σεξουαλικής βίας κατά των παιδιών, μπορεί να βοηθήσει τους εμπειρογνώμονες για την αναγνώριση των εμποδίων στην αποκάλυψη, την αναφορά και τη φροντίδα ώστε να αναπτυχθούν καλύτερες πολιτικές παιδικής προστασίας.

Ανεξάρτητα από την περιφερειακή ή οικονομική κατάσταση, ο επιπολασμός της σεξουαλικής παιδικής βίας μεταξύ των γυναικών είναι σημαντικός, ακόμη και σε χώρες υψηλού εισοδήματος όπως οι Κάτω Χώρες (30%), η Νέα Ζηλανδία (29%), οι ΗΠΑ (28%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (24%).