Μίλα: Ας λέμε ανοιχτά αυτό που νιώθουμε

Η σωστή επικοινωνία είναι το κλειδί για τις επιτυχημένες ανθρώπινες σχέσεις

Γράφει η Νικολία Ζωμένου, Ψυχολόγος Υγείας, MSc.- Γνωσιακή Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεύτρια

Μίλα. Έχουμε ξεχάσει πως είναι να εκφραζόμαστε. Να λέμε ανοιχτά αυτό που νιώθουμε, αυτό που μας ενοχλεί, που μας βασανίζει, που αναμοχλεύουμε ξανά και ξανά στο κεφάλι μας. Δεν μιλάμε, δεν επικοινωνούμε ουσιαστικά. Συνήθως κρυβόμαστε. Αποφεύγουμε να μιλήσουμε και να εκφραστούμε ακόμα και στον ίδιο τον εαυτό μας. Προτιμάμε να κάνουμε υποθέσεις, να φτιάχνουμε ολόκληρα σενάρια στο κεφάλι μας, να ταλαιπωρούμε τον εαυτό μας αναλύοντας καταστάσεις και γεγονότα και σε μια ερώτηση τύπου “τί έχεις;”, “πώς είσαι;”, “σε ενόχλησε κάτι;”, οι απαντήσεις θα είναι “τίποτα”, “όλα καλά”, “όχι, δεν με πείραξε κάτι”. Συχνά, «αθώα» ψέματα της καθημερινότητας. Ψέματα που λέμε πρώτα στον εαυτό μας και μετά στους άλλους.

Είναι που πολλές φορές φοβόμαστε να μιλήσουμε. Πώς θα αντιδράσει άραγε ο άλλος σε αυτό που θα πω; Και τι θα μου απαντήσει; Κι άμα παρεξηγηθεί και τσακωθούμε; Κάποιες άλλες φορές δεν μιλάμε γιατί δεν θέλουμε να στενοχωρήσουμε κάποιον είτε επειδή υποθέτουμε και φανταζόμαστε την αντίδρασή του είτε επειδή όντως ξέρουμε τον τρόπο που θα εισπράξει και θα επεξεργαστεί τα λεγόμενά μας και δεν θέλουμε να τον πληγώσουμε.

Κι ας έκανε “φάουλ”. Και καταλήγουμε να πληγώνουμε τον εαυτό μας στην προσπάθειά μας να “προστατεύσουμε” κάποιον άλλο, γιατί αυτό που έχουμε το κρατάμε μέσα μας. Κι όσο κι αν προσπαθούμε να το πνίξουμε όλο αυτό και να το αφήσουμε πίσω μας, πάντα κάτι θα μένει μέσα μας που θα μας τρώει και κάποια στιγμή θα επανέλθει στο προσκήνιο και το χειρότερο είναι πως θα εκφραστεί με μεγαλύτερη ένταση από την πρέπουσα. Συναισθήματα που καταπιέζονται και απωθούνται, που “θάβονται” αντί να εκφραστούν στο σωστό τόπο και χρόνο, με τον ανάλογο τρόπο, ξεσπούν κάποια στιγμή με μεγαλύτερη ορμή.

Μια τέτοια κατάσταση, λανθάνουσας στενοχώριας ή θυμού κ.λ.π δεν αξίζει σε κανέναν. Είναι άδικη και απέναντι στον εαυτό μας και απέναντι στους άλλους, γιατί δεν είμαστε ειλικρινείς. Εάν συνέβη ή ειπώθηκε κάτι που μας ενόχλησε, στενοχώρησε, προσέβαλε ή εκνεύρισε με κάποιον τρόπο, οφείλουμε πρώτα απ’ όλα στον εαυτό μας να το εξωτερικεύσουμε στον άμεσα εμπλεκόμενο υπό τις κατάλληλες συνθήκες (δηλ. στον σωστό τόπο και χρόνο, με τον κατάλληλο τρόπο, χωρίς εντάσεις, περιττές κουβέντες και εκδραμάτιση της κατάστασης).Ο άλλος δεν μπορεί να διαβάσει τη σκέψη μας, να μαντέψει εάν κάτι μας ενόχλησε στη συμπεριφορά του και τι θα μπορούσε να ήταν αυτό. Κι άμα δεν εκφράσεις καθαρά αυτό που σε ενόχλησε είτε ήταν λόγια είτε πράξεις, το πιο πιθανό είναι να επαναληφθεί κάτι ανάλογο. Κι όσο το αφήνεις να επαναλαμβάνεται, τόσο πιο δύσκολο θα είναι να βρεις το θάρρος ή την άνεση να το πεις μετά.

Και τόσο πιο πολύ θα συσσωρεύεται η ένταση μέσα σου, μέχρι που δεν θα αντέχεις άλλο και θα γίνει το μπαμ. Κάπως έτσι έρχονται οι εκρήξεις και οι έντονοι καυγάδες στις ανθρώπινες σχέσεις γενικά είτε είναι ερωτικές είτε είναι φιλικές, οικογενειακές, επαγγελματικές κ.λ.π. Κι ο άλλος ξαφνικά θα δεχτεί μια “αδικαιολόγητη” επίθεση από το πουθενά, γιατί χωρίς να έχεις αντιδράσει ή εκφραστεί σε παρόμοιες περιπτώσεις, σε βλέπει να αντιδράς έντονα επειδή φέρεις μέσα σου συσσωρευμένη ένταση που ξεσπά.

Ο άλλος λοιπόν, θα μπει σε θέση αμυνόμενου για την επίθεση που θα εισπράξει από τη συμπεριφορά σου, την οποία θα δυσκολευτεί να κατανοήσει, κι εσύ εν τέλει θα χάσεις το δίκιο σου, γιατί δεν μίλησες όταν έπρεπε…Συχνά λέμε “δώσε τόπο στην οργή”. Η οργή όμως, όπως η φωτιά, φουντώνει εύκολα. Όσο της δίνεις χώρο, τόσο μεγαλώνει. Καλό είναι τις φωτιές να τις προλαβαίνουμε όσο το δυνατόν νωρίτερα, προτού η σπίθα γίνει πυρκαγιά. Αυτό δεν σημαίνει πως πρέπει να είμαστε αντιδραστικοί σε όλα και να μη “σηκώνουμε μύγα στο σπαθί μας”. Καλό είναι να μπορούμε να ζυγίζουμε τις καταστάσεις και τα πρόσωπα που εμπλέκονται σε αυτές για να είμαστε σε θέση να προστατέψουμε και τον εαυτό μας και τη σχέση μας με τον άλλο.

Ο άλλος πρέπει να είναι και έτοιμος αν ακούσει αυτό που έχουμε να του πούμε και αδιαμφισβήτητα δεν είναι όλοι οι άνθρωποι ίδιοι για να εκφραστούμε με τον ίδιο τρόπο σε όλους. Κάποιοι είναι πιο ευαίσθητοι, κάποιοι πιο ευερέθιστοι. Ενίοτε, χρειάζεται να πάρουμε κι εμείς κι εκείνοι το χρόνο μας να ηρεμήσουμε, για να μην ειπωθούν πράγματα πάνω στην ένταση της στιγμής που θα τα μετανιώσουμε μετά. Γι αυτό έχει μεγάλη σημασία η στιγμή που θα διαλέξεις να μιλήσεις σε κάποιον, όπως και το πόσο έτοιμη και συζητήσιμη είναι και η “άλλη πλευρά”.

Οι προσπάθειές μας μπορεί να μην είναι πάντα επιτυχημένες και να μη φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Τουλάχιστον όμως θα ξέρουμε ότι προσπαθήσαμε, ότι κάναμε το καλύτερο που μπορούσαμε για να διευθετήσουμε/επιλύσουμε ένα πρόβλημα, μια παρεξήγηση, μια δυσάρεστη κατάσταση κ.λ.π. Από εκεί και πέρα, εάν το πρόβλημα εμμένει, ζυγίζεις τις επιλογές σου. Τι οφέλη και τι κόστος έχει η κατάσταση και η σχέση σου με τον τάδε άνθρωπο, αναλόγως και πόσο σημαντικός είναι αυτός ο άνθρωπος για σένα.

Εάν δεν μπορείς να αποδεχτείς και να υπομείνεις μια κατάσταση ως έχει, για τους όποιους λόγους που είναι σημαντικοί για σένα και τη ψυχοσωματική σου υγεία και ευεξία, τότε φεύγεις, αποστασιοποιείσαι όσο μπορείς από την κατάσταση ή τους ανθρώπους που μπορεί να σε πληγώνουν με κάποιον τρόπο ή απλώς δεν “τα βρίσκετε” πια… Θα ξέρεις όμως ότι δεν έμεινες/ έφυγες από κάπου χωρίς προσπάθεια, επειδή δεν μίλησες. Επειδή δίστασες ή φοβήθηκες και δεν τόλμησες.

Η σωστή επικοινωνία είναι το κλειδί για τις επιτυχημένες ανθρώπινες σχέσεις. Και οι επιτυχημένες διαπροσωπικές σχέσεις έχουν τις εντάσεις τους, όμως ο τρόπος με τον οποίο θα χειριστούν μια “κρίσιμη κατάσταση” και οι δυο πλευρές είναι το μυστικό για να μην υπάρξει κάποια ανεπανόρθωτη ρήξη στη σχέση.

Πηγή αναδημοσίευσης: https://www.psychologynow.gr/

328